Tematy prezentacji maturalnych z języka polskiego w roku szkolnym 2009/2010
LITERATURA
Temat:
1. Żywotność tradycji romantycznej w literaturze następnych epok. Omów na wybranych przykładach.
2. Mistrzowie i uczniowie wśród twórców literatury. Przedstaw, ujawniające się w dziełach, związki między ich twórczością.
3. Twórczość J. Kochanowskiego w tradycji literackiej późniejszych epok. Rozwiń temat na przykładzie wybranych utworów.
4. „Z kogo się śmiejecie? Z samych siebie się śmiejecie!…” Zanalizuj funkcję komizmu i satyry na przykładzie wybranych utworów.
5. Jednostka wobec zbiorowości w ujęciu twórców dwóch wybranych epok. Rozważ problem, odwołując się do wybranych lektur.
6. Manifesty i spory pokoleniowe jako zjawisko z pogranicza epok. Zaprezentuj i omów wybrane przykłady.
7. Przenikanie się świata realnego i fantastycznego w utworach literackich. Omów na wybranych przykładach.
8. Groteska jako sposób opisu świata przedstawionego. Zaprezentuj swoje rozważania, odwołując się do wybranych dzieł literackich.
9. Dekalog bohaterów wierszy Z. Herberta. Przedstaw i oceń na wybranych przykładach.
10. Twórcze wykorzystanie folkloru w literaturze polskiej różnych epok. Omów na wybranych przykładach.
11. Odwołując się do wybranych przykładów, objaśnij funkcję konwencji onirycznej w kreowaniu świata przedstawionego.
12. Etos inteligenta i jego demaskacja. Przedstaw problem na wybranych przykładach.
13. Koncepcja człowieka w nauczaniu Jana Pawła II. Omów temat, analizując wybrane teksty papieża –Polaka.
14. Powstania narodowe w literaturze polskiej. Zaprezentuj temat analizując wybrane dzieła.
15. Motyw rycerza i rycerskiej walki. Omów funkcjonowanie motywu, analizując wybrane teksty literackie
16. Obcość i samotność człowieka w świecie. Przedstaw temat, analizując wybrane teksty literackie.
17. Wzorce osobowe i ich związek ze światopoglądem epoki, w której powstały. Zaprezentuj temat, analizując wybrane teksty literackie.
18. Młodzi wobec wyzwań swoich czasów. Przedstaw różnorodność postaw, analizując wybrane przykłady literackie.
19. Bohaterowie niepogodzeni ze światem. Scharakteryzuj ich postawy, analizując wybrane przykłady z różnych epok literackich
20. Najciekawsze, Twoim zdaniem, portrety kobiet w literaturze. Omów temat, analizując wybrane utwory literackie.
21. Sposoby ujęcia motywu rewolucji. Przedstaw temat, analizując wybrane utwory.
22. Sposób kreowania świata przedstawionego w utworach literatury fantasy. Omów na przykładzie twórczości wybranego pisarza.
23. Rola pracy w kreowaniu bohatera literackiego. Omów na wybranych przykładach.
24. Autobiografia jako tworzywo literackie. Rozwiń temat na wybranych przykładach.
25. Atrybuty wielkich i sławnych ludzi. Przedstaw swoje rozważania dotyczące funkcjonowania szczególnych przedmiotów na przestrzeni wieków.
26. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw sposoby kreowania portretów i ich funkcje.
27. Przedstaw sposoby prezentowania w literaturze miejscowości „przeklętych” i ukochanych.
28. Biblijny topos człowieka wędrowca i jego kontynuacje w polskiej literaturze współczesnej. Omów zagadnienie, przywołując odpowiednie przykłady.
29. Mowa uczuć i mowa intelektu. Rozważania nad poezją polskich romantyków.
30. Bohater jednostkowy i bohater zbiorowy. Przedstaw sposoby kreowania oraz literackie wizerunki w wybranych utworach epickich.
31. Pielgrzym jako bohater literacki. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów.
32. Artysta jako bohater literacki . Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych lektur.
33. Zaprezentuj conradowską ideę odpowiedzialności za swoje czyny, odwołując się do wybranych tekstów.
34. Przeżycie czytelnicze jako ważny motyw biografii bohatera literackiego.
35. Na podstawie wybranych przykładów literackich ukaż, jakimi sposobami pisarz wnika w świat wewnętrznych przeżyć bohatera.
36. Na podstawie wybranych tekstów literackich określ stosunek narratora prozy XIX i XX-wiecznej do głównych postaci utworu i przedstawionych zdarzeń.
37. Maska, gest, poza – bohater literacki, który próbuje ukryć swa osobowość. Zaprezentuj problem w odniesieniu do wybranych utworów.
38. Dwoistość i sprzeczność natury ludzkiej w literaturze różnych epok.
39. Rola epizodu oraz bohatera drugoplanowego w strukturze dzieła literackiego. Omów zagadnienie, odwołując się do tekstów różnych epok.
40. Subiektywne postrzeganie rzeczywistości – pamiętnik, motywy autobiograficzne w literaturze.
41. Gra z tradycją czyli sposób poszukiwania tożsamości literackiej
w twórczości pisarzy XX wieku.
42. Rozmowy człowieka z Bogiem w literackim przekazie twórców różnych epok.
43. Manifesty i spory pokoleniowe jako zjawiska z pogranicza epok. Omów na wybranych przykładach.
44. Postawy Polaków wobec zagłady. Omów temat na podstawie wybranych utworów.
45. Literaci o Nałęczowie. Opracuj temat na podstawie wybranych utworów.
46. Zjawisko konfliktu pokoleniowego , jego przyczyny i skutki. Porównaj ujęcie problemu w wybranych utworach literackich
47. Literackie kreacje ludzi szczęśliwych. Przedstaw na wybranych przykładach źródła radości w życiu człowieka.
48. Inteligent jako bohater literacki. Omów temat na wybranych przykładach.
49. Przedstaw na wybranych przykładach różnorodne ujęcie motywu pracy w literaturze.
50. Motyw franciszkański w literaturze. Przywołując właściwe przykłady, omów jego funkcję i sposób funkcjonowania w literaturze różnych epok.
51. Portret Sarmaty w literaturze różnych epok. Porównaj sposoby przedstawienia analizując przykłady z różnych epok.
52. Motyw „małej ojczyzny” .Omów jego funkcję
w wybranych utworach literackich.
53. Matka w literaturze. Przedstaw przykłady literackie z różnych epok
54. Różne oblicza totalitaryzmów w literaturze współczesnej. Omów, odwołując się do wybranych przykładów
KORESPONDENCJA SZTUK
Temat:
1. Tatry w literaturze i sztuce Młodej Polski. Omów na wybranych przykładach.
3. Nałęczów jako źródło inspiracji artystów i temat ich dzieł. Przedstaw zagadnienie odwołując się do wybranych przykładów.
4. Kultura antyczna źródłem inspiracji literatury i sztuki różnych epok.
5. Rola inspiracji biblijnych w wybranych dziełach literackich, malarstwie i filmie.
6. Alegoria i symbol jako środki wyrazu w literaturze
i sztuce. Omów na wybranych przykładach.
7. Koncepcja piękna w literaturze, malarstwie i architekturze. Analiza wybranych dzieł.
8. Różnorodne ujęcia motywu pożegnania w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych przykładach.
9. Artystyczne interpretacje historii w literaturze i malarstwie. Analiza porównawcza dzieł.
10. Dialog z tradycją romantyczną w literaturze i filmie XX wieku.
11. Język filmu i język literatury. Porównaj dzieło literackie i jego filmową adaptację.
12. Rozważ, na wybranych przykładach, jak literatura
XX w. komentuje dzieła sztuki.
13. Zaprezentuj różne przykłady funkcjonowania motywu śmierci w literaturze i malarstwie doby średniowiecza i Młodej Polski, odwołując się do światopoglądu oraz postaw człowieka tamtych czasów.
14. Motywy maryjne w literaturze i sztuce. Przywołaj i omów wybrane przykłady.
15. Walka dobra ze złem. Omów na wybranych przykładach literackich i filmowych.
16. Motyw pożegnania w literaturze i malarstwie. Przedstaw różne jego ujęcia, analizując wybrane dzieła.
17. Omów współczesne czasopisma o profilu literacko-kulturalnym, zwracając uwagę na te, które wydają Ci się szczególnie wartościowe.
18. Kreacjonizm i naśladownictwo to dwie metody mówienia o świecie poprzez sztukę. Zaprezentuj je w oparciu o wybrane przez siebie przykłady z różnych dziedzin sztuki.
19. Muzyka od zawsze towarzyszy literaturze. Ukaż ich związki, odwołując się do przykładów z różnych epok.
20. Cierpienie jako wspólny motyw wielu dziedzin sztuki. Omów go w odniesieniu do różnorodnych tekstów kultury.
21. Dom rodzinny. Odwołując się do różnych dziedzin sztuki przedstaw, jak artyści postrzegają rolę domu rodzinnego w kształtowaniu młodego pokolenia.
22. Literackie i malarskie portrety dziecka. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł.
23. Relacje, jakie zachodzą między człowiekiem a Bogiem, między sferą sacrum a profanem w literaturze różnych epok. Omawiając zagadnienie odwołaj się również do kontekstu filozoficznego.
24. „Albowiem piękno jest przerażenia początkiem”. (R.M.Rilke). Relatywizm wartości estetycznych jako temat wybranych dzieł kulturowych.
25. Moje przygody „człowieka myślącego” – odkrycia, fascynacje literackie, teatralne, filozoficzne i filmowe.
26. Literackie i filmowe sposoby prezentacji życia i dzieła geniusza.
27. Opierając się na dobranych przez siebie materiałach: literackich, plastycznych i innych opracuj zagadnienie: „Koncepcja czasu w życiu człowieka religijnego”.
28. Kultura masowa i masowość kultury. Opowiedz o współczesnym modelu kultury, wykorzystując materiały z różnych dziedzin sztuki.
29. Zaprezentuj zjawisko intertekstualności w kulturze na podstawie wybranych dzieł.
30. Rewolucja jako temat literacki, fenomen kulturowy i społeczny. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów kultury.
31. Parodia rzeczywistość PRL w literaturze, malarstwie
i filmie. Omów problem, odwołując się do wybranych przykładów.
32. Impresjonizm w literaturze i malarstwie. Rozwiń temat odwołując się do wybranych przykładów.
33. Powstania narodowe w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł.
34. Artystyczne obrazy aniołów. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane przykłady dzieł malarskich i literackich.
35. Literatura i muzyka- wzajemne inspiracje. Przedstaw zjawisko
na wybranych przykładach.
36. Motyw Ikara w literaturze i malarstwie. Zaprezentuj wybrane przykłady.
37. Motyw maryjny w literaturze i malarstwie. Zaprezentuj wybrane przykłady.
38. Stanisław Wyspiański- malarz, dramaturg, poeta…Zaprezentuj sylwetkę twórcza artysty.
39. Dawniejsze i współczesne wzorce rodziny. Przedstaw problem
na podstawie literatury, malarstwa i filmu.
40. Kicz jako podstawowy wyznacznik kultury współczesnej.
Przedstaw własną ocenę tego zjawiska, analizując różne formy jego przejawiania się.
41. Literackie i filmowe wyobrażenia Polaków o godności i honorze. Przedstaw swoje przemyślenia w oparciu o wybrane dzieła literackie
i filmowe.
JĘZYK
Temat:
1. Współczesne zapożyczenia angielskie. Omów sposoby adaptacji anglicyzmów i ustosunkuj się do zasadności ich wprowadzania do polszczyzny.
2. Jak mówią bohaterowie literaccy? Omów język wybranych postaci ze szczególnym uwzględnieniem cech ujawniających ich przynależność środowiskową i charakter.
3. Komizm słowny i sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych autorów i epok.
4. Dokonując analizy języka różnych reklam, wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują.
5. Perswazyjne funkcje języka na przykładach tekstów propagandowych. Analiza przykładów.
6. Dlaczego niektóre wyrazy stają się modne? Zanalizuj przykłady ze współczesnej polszczyzny.
7. O sztuce przemawiania na przykładzie wybranych tekstów literackich doby renesansu, baroku, oświecenia.
8. Scharakteryzuj różne typy stylizacji językowej i ich funkcje na przykładzie literatury współczesnej.
9. Język twoich rówieśników. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału źródłowego.
10. Język utworów Gombrowicza, Witkacego i Schulza jako wyzwanie wobec tradycji. Omów na dwóch wybranych przykładach.
11. Twórcze wykorzystanie języka mówionego w literaturze współczesnej. Omów na wybranych przykładach.
12. Zwracając szczególną uwagę na zagadnienia stylistyczne, zestaw cechy poetyki średniowiecznej, renesansowej i barokowej, odwołując się do wybranych przykładów literackich.
13. Jakie błędy językowe zauważasz w swoim środowisku? Podaj przykłady oraz zanalizuj przyczyny i mechanizmy ich powstawania.
14. Dokonaj analizy wybranych utworów J. Kochanowskiego, omawiając staropolskie formy gramatyczne, wskazując wyrazy nie występujące we współczesnej polszczyźnie oraz te, które występują w zmienionej postaci lub w innym znaczeniu.
15. Od manifestu i teoretycznych podstaw do praktyki językowej. Scharakteryzuj język i styl utworów wybranego ugrupowania poetyckiego w dwudziestoleciu międzywojennym.
16. Język w służbie perswazji. Zaprezentuj mechanizm manipulacji językowej na przykładach wypowiedzi polityków i dziennikarzy.
17. Biblijne związki frazeologiczne w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
18. Charakterystyczne cechy stylu wybranych epok. Przedstaw zagadnienie odwołując się do wybranych utworów.
19. Zaprezentuj osoby mówiące w różnych rodzajach literackich, odwołując się do wybranych tekstów.
20. Neologizmy w literaturze. Przedstaw ich budowę słowotwórczą i funkcję w utworach.
21. Żargon uczniowski, a poprawność językowa. Dokonaj prezentacji, odwołując się do przykładów.
22. Język tekstów awangardowych. Omów na wybranych przykładach.
23. Zastosowanie środków językowych w tekstach piosenek. Dokonaj analizy piosenek wybranego zespołu .
24. Omów zjawisko nowomowy i jej wpływ na język propagandy. Dokonaj analizy na wybranych przykładach.
25. Eksperymenty językowe w poezji. Omów na wybranych przykładach.
26. Elementy gwary młodzieżowej w języku czasopism dla młodzieży. Zbadaj zagadnienie na wybranych przykładach.
27. Omów wpływ radia i telewizji na kształtowanie współczesnej polszczyzny.
28. Na podstawie języka narracji, określ funkcję języka potocznego
w literaturze.
29. Określ przyczyny i cel modyfikacji związków frazeologicznych
w wybranych tekstach literackich i publicystycznych.
