Trudno wyobrazić sobie świat bez idei wolontariatu1 i wolontariuszy. Polska jako organizator Mistrzostw Europy w piłkę nożną EURO 2012 nie zebrałaby tylu dobrych opinii, gdyby nie praca tysięcy wolontariuszy.
Żadna z akcji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy czy Szlachetnej Paczki również by się bez ich pomocy nie powiodła. Pomimo coraz większej popularności, wolontariat pozostaje zjawiskiem społecznym, które pełne jest stereotypów stojących na przeszkodzie jego zrozumienia i popularyzacji. Wolontariat się zmienił. Współcześnie ma inne cele niż kilkadziesiąt lat temu i jest zdecydowanie bogatszym, ciekawszym, zjawiskiem niż się potocznie sądzi. Psycholog biznesu, doktor Leszek Melibruda użył nawet określenia neowolontariat, chcąc podkreślić, jak odmienny od historycznych początków i potocznych wyobrażeń jest współczesny wolontariat. Ważnym problemem w komunikacji o wolontariacie w Polsce jest język powinności i obowiązku, zamiast języka zalet i korzyści. Warto wzbogacić tradycyjne rozumienie wolontariatu jako ofiary czasu i serca o inne treści, w które bogaty jest wolontariat. Warto odrzucić najważniejsze stereotypy, kojarzone z tą działalnością, np.
„Do pracy w wolontariacie motywują takie wartości jak poświęcenie, altruizm”. Otóż niekoniecznie, jak pokazują wyniki badań nad wartościami wolontariatu2 . Współcześni wolontariusze chcą przede wszystkim zrobić coś konkretnego: uratować kogoś, zadbać o kogoś, zawalczyć o jakąś ważną sprawę, a wśród kluczowych wartości wolontariatu są takie jak: życzliwość, odpowiedzialność, samorealizacja, a nawet kariera. Wypracowanie języka korzyści, jakie daje wolontariat jest ważnym zadaniem. Istotne, aby był to język korzyści, jakie czerpie wolontariusz, ale także społeczeństwo, uwzględniający normy moralne i społeczne.
„Wolontariat to bezinteresowne zaangażowanie w pomoc innym, nie przynoszące żadnychkorzyści wolontariuszowi”. Chyba najwyższy czas rozprawić się z tym stereotypem i promować korzyści, jakie daje wolontariat samym wolontariuszom. Już definicja wolontariusza w Wikipedii zwraca uwagę na fakt, że jest to działanie nieodpłatne, ale nie bezinteresowne. Już wolontariat szkolny wśród dzieci i młodzieży przynosi ogromne korzyści. Zaangażowanie w dobrze zorganizowany wolontariat wzmacnia kręgosłup moralny, rozwija odpowiedzialność, umiejętności pracy w grupie, umiejętności komunikacyjne. Wolontariat pracowniczy pozwala na wzajemne poznanie się pracowników, rozwija umiejętności zarządzania projektem i organizacji pracy. Wolontariat kompetencji pozwala na twórcze wykorzystanie posiadanych umiejętności, czy sprawdzenie w praktyce świeżo nabytej wiedzy. Wolontariat pozwala także na rozwijanie osobistych pasji i zainteresowań (patrole ekologiczne, projekty edukacyjne wolontariatu studenckiego).
„Wolontariat wymaga dużej ilości wolnego czasu i obecnie jest zajęciem raczej dla emerytów i młodzieży w czasie wakacji.” Nic bardziej błędnego! Dzięki nowym technologiom możemy pomagać nie wychodząc z domu i poświęcając niewielką ilość czasu. Taki wolontariat to e-wolontariat4 . Wykorzystując komputer, tablet czy nawet komórkę możemy wziąć udział w akcji wolontariackiej. E-wolontariat to często praca na rzecz społeczności samopomocowej w świecie wirtualnym. Świetnym przykładem takiej społeczności są Amazonki – jeden z laureatów konkursu „Odkryj e-wolontariat”. Należy też podkreślić, że w wolontariat angażują się także osoby bardzo zajęte – prezesi firm. Powstała nawet specjalna dla tego środowiska platforma współpracy – Koalicja Prezesi-wolontariusze. Na wolontariat znajdują czas także gwiazdy sceny, sportu, mediów. Przykłady takiego zaangażowania można znaleźć wśród laureatów kategorii wolontariat konkursu „Gwiazdy Dobroczynności ”. Należy także podkreślić, że mamy w Polsce coraz liczniejszą grupę wolontariuszy zaangażowanych w wolontariat długoterminowy, działających przy hospicjach, domach pomocy społecznej, czy ośrodkach rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Przykłady konkretnych postaci zaangażowanych w ten rodzaj wolontariatu możemy znaleźć wśród laureatów konkursu „Barwy wolontariatu”.
www.e-wolontariat.pl
www.dobrybiznes.info
www.gwiazdydobroczynnosci.pl
www.wolontariat.org.pl
