11 września 2019 r. na placu przed Nałęczowskim Ośrodkiem Kultury miało miejsce wydarzenie, zorganizowane w ramach akcji Narodowego Czytania. Organizatorami spotkania byli: Miejsko – Gminna Biblioteka Publiczna im. Faustyny Morzyckiej i Zespół Szkół Nr 2 w Nałęczowie. Razem z uczniami i nauczycielami nałęczowskich szkół oraz z mieszkańcami i kuracjuszami oddano się lekturze arcydzieł polskiej nowelistyki. W nastrój biesiady z piękną polską literaturą wprowadziła, zebranych, piosenka z tekstem Agnieszki Osieckiej pod tytułem „ Ucz się polskiego” w wykonaniu Ilony Watras .
W tym roku odbyła się ósma edycja tego ogólnopolskiego przedsięwzięcia, organizowanego pod patronatem pary prezydenckiej Rzeczypospolitej Polskiej. Od 2012 roku, w drodze głosowania, wybierane są do wspólnego czytania wybitne utwory, należące do kanonu naszej literatury. Pierwszym wytypowanym dziełem była epopeja narodowa Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” i w kolejnych latach, w całej Polsce, jak również poza jej granicami wśród Polonii, organizowano publiczne czytania fragmentów dzieł Aleksandra Fredry, Trylogii Henryka Sienkiewicza, „Lalki” Bolesława Prusa, Sienkiewiczowskiego „Quo vadis”, „ Wesela” Stanisława Wyspiańskiego, „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego”
W tym roku zaproponowano czytanie nowel polskich. Przygotowano zbiór zawierający osiem lektur na ósme Narodowe Czytanie, do którego wybrano: „Dobrą panią” – Elizy Orzeszkowej, „Dym” – Marii Konopnickiej, „Katarynkę” – Bolesława Prusa, „Mój ojciec wstępuje do strażaków” (ze zbioru: Sanatorium pod Klepsydrą) – Brunona Schulza, „Orkę” – Władysława Stanisława Reymonta, „Rozdzióbią nas kruki, wrony …”– Stefana Żeromskiego, „Sachem” – Henryka Sienkiewicza, „Sawa” (z cyklu: Pamiątki Soplicy) – Henryka Rzewuskiego.
Wspólnym mianownikiem tych tekstów jest polskość w połączeniu z treściami uniwersalnymi, refleksją nad człowiekiem i społeczeństwem. Ich zwięzła forma idzie w parze z mistrzostwem stylu i plastycznością, która pozostawia w umysłach czytelników niezapomniane wrażenia. Towarzyszyły one naszym rodakom, kiedy pod zaborami walczyli o suwerenność naszej Ojczyzny i szukali odpowiedzi na wyzwania swoich czasów.
Dziś teksty te nie straciły nic ze swej aktualności. Uczą nas, że w życiu powinniśmy kierować się szlachetnością i solidarnością, że nie wolno nam stracić wrażliwości na ludzką krzywdę ani zapomnieć o naszej historii. Znajdziemy w nich udane portrety psychologiczne, mistrzowskie opisy i celne diagnozy społeczne, a nade wszystko znakomicie zbudowane fabuły
i wyrazistych bohaterów. To dzieła niepowtarzalne i doniosłe.
W tegorocznej nałęczowskiej odsłonie Narodowego Czytania spośród zbioru zaproponowanych ośmiu tekstów wybrano dwa utwory „Rozdzióbią nas kruki, wrony” Stefana Żeromskiego i „Katarynkę” Bolesława Prusa. Nie można było postąpić inaczej, bowiem do argumentu, że są to wybitne nowele, dołączył drugi, równie ważny – obaj pisarze swoje życie i twórczość związali między innymi z naszym Nałęczowem.
„Rozdzióbią nas kruki, wrony” to jedno z najbardziej poruszających dzieł Żeromskiego. Opublikowane w 1895 roku zalicza się do najważniejszych i niezwykle przejmujących tekstów poświęconych powstaniu styczniowemu.
Wspólne czytanie zainaugurował pan Marek Wojciechowski- dyrektor Lubelskiego Oddziału Terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, radny Sejmiku Województwa Lubelskiego oraz Pan Wiesław Pardyka – Burmistrz Nałęczowa. Lektorzy przytaczający kolejne fragmenty noweli to uczniowie Zespołu Szkół nr 2 w Nałęczowie: Karolina Dobraczyńska, Milena Pietroń, Natalia Twardzik, Julia Wójcik, Paulina Błaszczyk oraz Hubert Rak, uczennice Liceum Plastycznego im. Józefa Chełmońskiego w Nałęczowie Dorota Zakaszewska i Katarzyna Cichecka oraz pani Maria Kozak emerytowana nauczycielka języka polskiego w Liceum Ogólnokształcącym im. Stefana Żeromskiego, działająca obecnie w Towarzystwie Przyjaciół Nałęczowa.
Drugim prezentowanym utworem była „Katarynka” Bolesława Prusa – nowela uznawana za jedną z najwybitniejszych w twórczości Aleksandra Głowackiego. Po raz pierwszy wydrukowana została w „Kurierze Warszawskim” w roku 1880, wydanie jej miało miejsce w roku 1885 w tomie I „Szkiców i obrazków”. Głównym problemem „Katarynki” jest nieszczęście chorej dziewczynki. Tematyka dziecka była Prusowi bliska, poruszał ją często w swojej twórczości. Nowela Bolesława Prusa miała proste przesłanie, skierowane do ówczesnych przedstawicieli zamożnych warstw społecznych – zachęcała ich do dobroczynności i filantropi na rzecz słabszych i pokrzywdzonych przez los. Aktualna do dziś wymowa utworu to zwrócenie uwagi na potrzebę empatii i zacieśniania relacji międzyludzkich poprzez proste gesty serdeczności i pomocy. Fragmenty noweli czytali uczniowie Szkoły Podstawowej im. Stefana Żeromskiego |w Nałęczowie: Klaudia Depta, Izabela Marzec, Kinga Kolibska, Amelia Czerniec, Wiktoria Krysa, Iga Trębińska. W roli prowadzących spotkanie znakomicie wypadli nasi uczniowie: Agata Dados i Hubert Rak.
